Wytyczne dla myśliwych dot. postępowania z odstrzelonym dzikiem w strefach objętych ograniczeniami oraz pobierania próbek do badań
I. Postępowanie:
1. w obszarach objętych ograniczeniami I (niebieska, strefa ochronna)
- Każdą tuszę znakuje się.
- Każdy odstrzelony dzik na obszarze objętym ograniczeniami I jest niezwłocznie dostarczany do położonego na tym obszarze punktu przetrzymywania tusz (PPT), w którym mogą być przechowywane tusze lub skóry dzików.
- Tusze, części ciała i skóry dzików przechowuje się w sposób zapobiegający bezpośredniemu kontaktowi nieprzebadanych tusz, części ciała i skór dzików
z surowcami i innymi przedmiotami, które mogą spowodować rozprzestrzenianie się wirusa ASF. - Tusze, narządy wewnętrzne, wszystkie części ciała i skóry dzików odstrzelonych mogą opuścić PPT, wyłącznie po uzyskaniu ujemnego wyniku badania laboratoryjnego w kierunku afrykańskiego pomoru świń
2. w obszarach objętych ograniczeniami II (różowa)
- Każdą tuszę znakuje się.
- Myśliwi na piśmie przekazują właściwemu PLW informację o terminach planowanych polowań lub liczbie polowań planowanych w określonym czasie oraz o terminach dokonywania odstrzału sanitarnego lub liczbie odstrzałów sanitarnych w określonym czasie.
- Każdy odstrzelony dzik jest niezwłocznie dostarczany w całości, niewypatroszony, odpowiednio zabezpieczony do położonego na tym samym obszarze, na którym został odstrzelony, punktu przetrzymywania tusz (PPT), w którym mogą być przechowywane tusze lub skóry dzików.
- Tusze, części ciała i skóry dzików przechowuje się w sposób zapobiegający bezpośredniemu kontaktowi nieprzebadanych tusz, części ciała i skór dzików
z surowcami i innymi przedmiotami, które mogą spowodować rozprzestrzenianie się wirusa ASF. - Tusze, narządy wewnętrzne, wszystkie części ciała i skóry dzików odstrzelonych mogą opuścić PPT, wyłącznie po uzyskaniu ujemnego wyniku badania laboratoryjnego w kierunku afrykańskiego pomoru świń.
II. Pobieranie próbek:
a. Powiatowy Lekarz Weterynarii pobiera próbki do badań laboratoryjnych w kierunku ASF zgodnie z art. 3 ust. 2 rozporządzenia 2020/687 od znalezionych martwych dzików, w tym ze zwłok dzików ulegających autolizie oraz od dzików zabitych w wypadkach komunikacyjnych, a także od każdego dzika odstrzelonego na obszarach objętych ograniczeniami I–III dostarczonego do położonego na tych obszarach punktu skupu dziczyzny lub zakładu obróbki dziczyzny, lub innego zakładu nadzorowanego przez organ Inspekcji Weterynaryjnej, w którym mogą być przechowywane tusze lub skóry dzików.
b. W przypadku odstrzelonych dzików niewykazujących żadnych objawów chorobowych dopuszcza się pobieranie próbek do badań laboratoryjnych
w kierunku ASF przez myśliwych, którzy zostali przeszkoleni przez powiatowego lekarza weterynarii.
c. Od odstrzelonych dzików oraz odłowionych i uśmierconych dzików do badania laboratoryjnego w kierunku ASF pobiera się próbki krwi, a od padłych i znalezionych martwych dzików – narządy wewnętrzne, w szczególności: migdałki, węzły chłonne (żołądkowe, wątrobowe, podżuchwowe, zagardłowe), śledzionę, nerki, tkankę płucną, szpik kostny lub – jeżeli to możliwe – krew. W przypadku zwłok dzików ulegających autolizie do badania laboratoryjnego w kierunku ASF pobiera się kość długą lub mostek.
d. ZNAKOWANIE:
Myśliwy otrzymuje 3 znaczniki (plomby) z jednakowym numerem i oznakowuje:
1. Tusze dzika
2. Patrochy (worek)
3. Próbkę krwi i próbkę mięsa do badania na obecność włośni
Plomby wydawane w kompletach po 3szt. wyznaczonym osobom z kół łowieckich
w Powiatowym Inspektoracie Weterynarii w Słupsku.
e. POBIERANIE PRÓBEK – KREW:
Krew pobiera się do przeznaczonej do tego celu probówki. Czystą probówkę z krwią należy zabezpieczyć (zakręcić), tak by nie doszło do zniszczenia/wylania próbki. Następnie probówkę należy włożyć do woreczka strunowego, zamknąć i oznakować znacznikiem przypisanym do danego dzika.
Probówki dostępne w Powiatowym Inspektoracie Weterynarii w Słupsku.
f. POBIERANIE PRÓBEK – WŁOŚNICA:
Do badania w kierunku wykrycia Trichinella (włośni) myśliwy pobiera filar przepony . Próbka umieszczana jest w woreczku strunowym i oznakowywana znacznikiem przypisanym do danego dzika wraz z pobrana próbą krwi.
W PPT pozostawia się również wypełniony i podpisany protokół pobrania próbek (wzór w załączniku).
III. Objawy ASF u dzików:
U dzików mogą pojawiać się następujące objawy:
- zwiększone padnięcia;
- osłabienie, zaburzenia w poruszaniu się, utrata orientacji, ograniczony odruch ucieczki;
- sinica skóry uszu, brzucha i boków ciała, drobne liczne wybroczyny na skórze;
- duszność, pienisty lub krwisty wypływ z nosa;
- biegunka, często z domieszką krwi.
IV. Padłe dziki:
Myśliwi, pracownicy Służby Leśnej i funkcjonariusze Straży Granicznej oraz osoby mające kontakt z martwymi dzikami mają obowiązek zgłoszenia organom Inspekcji Weterynaryjnej znalezienia zwłok dzików.
V. BIOASEKURACJA:
Wymogi bezpieczeństwa biologicznego mające zastosowanie do terenów łowieckich są określone w rozporządzeniu Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 30 stycznia 2020 r. w sprawie zasad bioasekuracji, jakie powinny być przestrzegane podczas polowania lub odstrzału sanitarnego oraz przy wykonywaniu czynności związanych z zagospodarowaniem zwierzęcia łownego z gatunku dzik.
ROZPORZĄDZENIE MINISTRA ROLNICTWA I ROZWOJU WSI 1
z dnia 30 stycznia 2020 r.
w sprawie zasad bioasekuracji, jakie powinny być przestrzegane podczas polowania lub odstrzału sanitarnego oraz przy wykonywaniu czynności związanych z zagospodarowaniem zwierzęcia łownego z gatunku dzik
Na podstawie art. 42 ust. 10b ustawy z dnia 13 października 1995 r. - Prawo łowieckie (Dz. U. z 2020 r. poz. 67 i 148) zarządza się, co następuje:
§ 1. Na obszarach objętych nakazami, zakazami lub ograniczeniami oraz innymi środkami kontroli lub ochronnymi, ustanowionymi w związku z wystąpieniem afrykańskiego pomoru świń, zgodnie z przepisami o ochronie zdrowia zwierząt oraz zwalczaniu chorób zakaźnych zwierząt oraz przepisami Unii Europejskiej wydanymi w tym zakresie:
1) podczas polowania lub odstrzału sanitarnego dzików używa się:
a) oczyszczonego i odkażonego sprzętu oraz obuwia,
b) odzieży poddanej procesowi mającemu na celu inaktywację wirusa afrykańskiego pomoru świń;
2) podczas wykonywania czynności związanych z zagospodarowaniem pozyskanych dzików należy:
a) zachować zasady higieny niezbędne do ograniczenia ryzyka rozprzestrzeniania się afrykańskiego pomoru świń, w szczególności myć i odkażać ręce oraz obuwie,
b) dokonać patroszenia odstrzelonych dzików na powierzchni nadającej się do mycia i odkażania lub materiale nieprzepuszczalnym, który po wykorzystaniu zostanie unieszkodliwiony,
c) przeprowadzić odkażanie miejsca patroszenia oraz innych miejsc zanieczyszczonych krwią, wydzielinami lub wydalinami odstrzelonych dzików,
d) transportować odstrzelone dziki wraz ze wszystkimi ich częściami, w tym narządami wewnętrznymi, w szczelnych pojemnikach lub workach,
e) dokonać czyszczenia i odkażenia przedmiotów, które mogą spowodować rozprzestrzenianie się afrykańskiego pomoru świń, w tym narzędzi i noży używanych podczas patroszenia odstrzelonych dzików,
f) przeprowadzić po każdym transporcie mycie i odkażanie środka transportu oraz pojemników, w których znajdowały się odstrzelone dziki lub ich części,
g) przechowywać tusze i wszystkie części ciała odstrzelonych dzików w sposób zapobiegający bezpośredniemu kontaktowi z tuszami i częściami ciała pozostałych gatunków zwierząt łownych.
§ 2. Na obszarach innych niż wymienione w § 1 podczas polowania lub odstrzału sanitarnego dzików przestrzega się zasad bioasekuracji określonych w § 1 pkt 1.
§ 3. Czynności odkażania, w tym odkażania miejsc patroszenia oraz innych miejsc zanieczyszczonych krwią, wydzielinami lub wydalinami odstrzelonych dzików, przeprowadza się przy użyciu produktów biobójczych udostępnionych na rynku
i stosowanych na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej zgodnie z art. 5 ustawy z dnia
9 października 2015 r. o produktach biobójczych (Dz. U. z 2018 r. poz. 2231).
§ 4. Rozporządzenie wchodzi w życie z dniem następującym po dniu ogłoszenia.
1 Minister Rolnictwa i Rozwoju Wsi kieruje działem administracji rządowej - rolnictwo, na podstawie § 1 ust. 2 pkt 1 rozporządzenia Prezesa Rady Ministrów z dnia 18 listopada 2019 r. w sprawie szczegółowego zakresu działania Ministra Rolnictwa
i Rozwoju Wsi (Dz. U. poz. 2258).