1. Cel wytycznych:

• ustanowienie systemu minimalizującego ryzyko wwozu zwierząt stanowiących potencjalne zagrożenie przeniesienia chorób zakaźnych, w szczególności wirusa wścieklizny na ludzi i zwierzęta w sytuacji napływu osób opuszczających terytorium Ukrainy z powodu działań militarnych i posiadających zwierzęta towarzyszące,
• zminimalizowanie przestojów na przejściach granicznych i usprawnienie przemieszczania osób przez granicę zewnętrzną UE.

Instytucje odpowiedzialne: Inspekcja Weterynaryjna (IW), Krajowa Administracja Skarbowa(KAS).

2. Opis sytuacji.

W sytuacji masowego przemieszczania się osób z terenu Ukrainy do UE możemy mieć do czynienia z trzema grupami osób podróżujących ze zwierzętami towarzyszącymi:

– obywatele UE,

– obywatele Ukrainy,

– obywatele innych państw trzecich.

2.1. Zwierzęta z gatunków psy (Canis lupus familiaris), koty (Felis silvestris catus), fretki (Mustela putorius furo)

Zwierzęta ww. gatunków przemieszczane do państw członkowskich UE zgodnie ze standardową procedurą mogą towarzyszyć podróżującym  w sytuacji spełnienia wszystkich wymagań UE, tj.:

–  zwierzę zostało prawidłowo oznakowane za pomocą mikrochipa,

– zwierzę zostało zaszczepione przeciwko wściekliźnie i szczepienie jest nadal ważne (https://www.wetgiw.gov.pl/nadzor-weterynaryjny/szczepienie-na-wscieklizne),

– zwierzę posiada aktualny wynik badania serologicznego w kierunku oznaczenia miana przeciwciał przeciwko wściekliźnie (https://www.wetgiw.gov.pl/nadzor-weterynaryjny/badanie-poziomu-przeciwcial),

– zwierzę jest zaopatrzone w ważny paszport wydany w jednym z państw członkowskich UE https://www.wetgiw.gov.pl/nadzor-weterynaryjny/dokumenty-identyfikacyjne lub w świadectwo zdrowia zgodne ze wzorem określonym w prawie UE (https://www.wetgiw.gov.pl/nadzor-weterynaryjny/swiadectwo-zdrowia).

W sytuacji nadzwyczajnej w związku z konfliktem zbrojnym, zwierzęta ww. gatunków towarzyszące ich posiadaczom przekraczającym granicę polsko – ukraińską mogą zostać wprowadzone na terytorium Polski pomimo niespełnienia jednego lub więcej ww. wymogów.   

2.2. Odstępstwa od standardowych wymagań dla psów, kotów i fretek z uwagi na sytuację nadzwyczajną na terytorium Ukrainy i postepowanie w sytuacji niespełnienia wymogów.

Zwierzęta przemieszczane w czasie trwania konfliktu militarnego nie muszą być zaopatrzone w wynik badania serologicznego  w kierunku oznaczenia miana przeciwciał przeciwko wściekliźnie

W celu ustalenia statusu zdrowotnego zwierzęcia towarzyszącego uchodźcy i objęcia tego zwierzęcia  stosownym nadzorem, osoba przekraczająca granicę ze zwierzęciem nie spełniającym jednego lub więcej wymagań przywozowych zobowiązana jest do wypełnienia wniosku, którego wzór stanowi załącznik nr 1 do niniejszej  procedury. PLW właściwy terytorialnie dla miejsca przekroczenia granicy wystawia pozwolenie stanowiące załącznik nr 2 do procedury. Czynności związane z oznakowaniem zwierzęcia mikrochipem oraz wykonaniem szczepienia przeciwko wścieklizny powinny zostać przeprowadzone w miejscu  przekroczenia granicy, a informacja o oznakowaniu i zaszczepieniu wpisana do pozwolenia.    

W przypadku przekroczenia granicy bez uzyskania ww. pozwolenia z powodu niezaszczepienia
i niezaczipowania zwierzęcia, należy zgłosić się do punktu wskazanego przez właściwego terytorialnie powiatowego lekarza weterynarii (aktualny, szczegółowy wykaz miejsc, gdzie można bezpłatnie zaszczepić i zaczipować zwierzęta towarzyszące uchodźcą z Ukrainy dostępny jest na stronie internetowej Głównego Inspektoratu Weterynarii pod linkiem: https://www.wetgiw.gov.pl/handel-eksport-import/informacje-dla-podroznych-z-ukrainy-nie-posiadajacych-kompletu-dokumentow-weterynaryjnych). We wskazanym miejscu (link powyżej), po wypełnieniu wniosku (zał. 1) zwierzę zostanie oznakowane i zaszczepione przeciwko wściekliźnie, a następnie zostanie wydane pozwolenie (zał. 2) przez powiatowego lekarza weterynarii lub lekarza weterynarii wolnej praktyki pracującego w ramach Zakładu Leczniczego dla Zwierząt. Pozwolenie będzie wydane w formie papierowej
lub elektronicznej (możliwe wysłanie skanu pozwolenia na adres e-mail osoby składającej wniosek).

Koszty związane z ww. czynnościami są pokrywane z budżetu państwa.

Mając na uwadze, że czynności w zakresie oznakowania zwierzęcia oraz zaszczepienia przeciwko wściekliźnie wykonywane są na terytorium RP, odstępuje się od wykonywania badania serologicznego w kierunku oznaczenia poziomu przeciwciał przeciwko wściekliźnie. Ze środków budżetu państwa nie mogą być pokrywane koszty wystawiania paszportów. Jeżeli paszport lub wynik badania miareczkowania będą niezbędne przy dalszym przemieszczeniu, powinny zostać zapewnione przez posiadacza zwierzęcia.

• Postępowanie ze zwierzętami poniżej 12 tygodnia życia

– do 8 tygodnia życia nie jest wymagane oznakowanie oraz szczepienie przeciwko wściekliźnie zwierząt. W takim przypadku należy uzyskać tylko pozwolenie na przemieszczenie zwierzęcia towarzyszącego.

Dokończenie czynności związanych z oznakowaniem i wykonaniem szczepienia przeciwko wściekliźnie powinno nastąpić w późniejszym terminie po ukończeniu przez zwierzę 8 tyg. życia;

 

– od 8 do 12 tygodnia życia jak w pkt 2.2 i 2.3.

• Postepowanie ze zwierzętami wprowadzonymi nielegalnie (w przypadku wykrycia nielegalnego przekroczenia granicy przez właściciela lub opiekuna zwierzęcia)

Organ, który ujawnił nielegalne przekroczenie granicy, w przypadku wykrycia posiadania przez osobę zatrzymaną zwierzęcia lub zwierząt, powiadamia o tym właściwego terytorialnie powiatowego lekarza weterynarii, który podejmuje decyzje o dalszym postepowaniu ze zwierzęciem (umieszczenie w schronisku lub azylu dla zwierząt/w ostateczności eutanazja).

 

3. Pozostałe gatunki zwierząt przemieszczanych jako towarzyszące (gryzonie, króliki, płazy, gady, ozdobne zwierzęta wodne, bezkręgowce)

Z uwagi na brak zagrożenia związanego z potencjalnym przeniesieniem chorób zakaźnych niebezpiecznych dla ludzi lub zwierząt, w tym wirusa wścieklizny, wprowadza się czasowe zwolnienie z obowiązku posiadania pozwolenia Głównego Lekarza Weterynarii na wwóz. Jeśli będą jakieś  gatunki objęte ograniczeniami z uwagi na Konwencję Waszyngtońska CITES bez wymaganych  zezwoleń- decyzję pozdejmuje Krajowa Administracja Skarbowa.